Hebben gebeurtenissen als kind wel of geen effect op jou als volwassene?
Ruim 25 jaar geleden – toen ik zelf nog geen psychosociaal therapeut was – sprak ik een psycholoog. Het ging over de vraag of het noodzakelijk is om altijd te kijken naar gebeurtenissen van vroeger, zoals de relatie met je familie of met vrienden, als oorzaak voor huidig gedrag. Ik beweerde toen heel stellig dat dit niet nodig was. Dat vond ik echt zweverige therapeutische onzin. Het ging mij er om dat iemand handvatten kreeg voor de toekomst, hoe iemand relaxter leert omgaan met werkdruk, opdrachten van anderen, deadlines enz.
Laatst vertelde Martin Appelo, een bekende gedragspsycholoog die ik inmiddels zeer waardeer, op YouTube dat hij vroeger precies hetzelfde hierover dacht als ik.
Als lezer voel je ‘m al aankomen: zowel Martin Appelo als ik zelf zijn hier – los van elkaar – in de loop der jaren héél anders over gaan denken.
Inmiddels ben ik er achter, zowel uit eigen ervaring, als uit de vele (wetenschappelijke) boeken die ik heb gelezen voor mijn opleiding tot psychosociaal therapeut, dat een gebeurtenis uit je verleden wel degelijk een rol kan spelen spelen in wat je doet of juist niet doet en in de wijze waarop je reageert op anderen.
Wat het verleden kan veroorzaken
In het boek “Je verleden voorbij’ van Francine Shapiro worden uiteenlopende voorbeelden gegeven van situaties uit het verleden die een rol spelen in de toekomst. Bijvoorbeeld Nancy die ooit in een vliegtuigje in de Caraïben in een storm terecht was gekomen. Het gevolg was dat ze bij iedere volgende vlucht steeds meer angst opbouwde om te vliegen en uiteindelijk nauwelijks meer in een vliegtuig durfde te stappen. Lastig, als je baan dat wél van je vereist.
Een heel ander voorbeeld is Alexandra die als jongste van vier kinderen vaak bekritiseerd werd door haar moeder, genegeerd door haar vader en gepest door haar broers. Nadat ze een keer erge pijn had, wat ook genegeerd werd door haar familie, besloot zij voor zichzelf dat haar emoties en gevoelens niet belangrijk waren. Ze onderdrukte sinds die tijd pijnlijke gevoelens en uitte haar emoties niet meer. Na twee mislukte huwelijken en een derde ongezonde relatie, besloot zij op haar 37e hulp te zoeken. Alexandra stond er voor open samen met haar therapeute te onderzoeken welke situaties uit haar verleden inzicht konden geven in haar leven als volwassene. Vervolgens bleek dat haar huidige leven een duidelijk gevolg was van haar ervaringen als kind.
Maar… je kan je verleden toch niet veranderen?
Een waarheid als een koe natuurlijk: wat gebeurd is, is gebeurd. Maar… Francine Shapiro ontdekte wel bij toeval een techniek waarmee je de negatieve gedachten van een gebeurtenis uit het verleden kunt afvlakken of zo gering mogelijk kunt maken. Die techniek is inmiddels heel bekend en meer dan voldoende wetenschappelijk bewezen dat het ook werkt: de EMDR-techniek. EMDR is een afkorting van Eye Movement Desensitization en Reprocessing.
Wat is EMDR?
EMDR is een techniek waarmee je de emotionele lading van een (traumatische) gebeurtenis afhaalt. Hierbij volgt de cliënt met de ogen de heen en weer bewegende vingers van de therapeut. Wil je er meer over weten hoe dit precies werkt? Lees dan verder op de pagina EMDR geeft GRIP.
Je kunt er uiteraard ook op googelen. Het genoemde boek van Francine Shapiro ‘Je verleden voorbij’ is interessant omdat dit boek tevens uitleg geeft hoe je EMDR bij jezelf kunt toepassen.
Bijgeschoold in EMDR
Ben je geïnteresseerd in EMDR en kom je er in je eentje niet uit met de zelfhulptechnieken? Afgelopen voorjaar heb ik een bijscholing EMDR gevolgd. Hierdoor kan ik de EMDR-techniek nu ook toepassen bij cliënten.
Wat heeft dit te maken met de band Triggerfinger?
Een gebeurtenis uit het verleden die een nare herinnering of emotionele lading voor jou met zich meebrengt, noemen we in de psychologie een trigger. Zoals op mijn website wordt uitgelegd kan het volgen met je ogen van snel heen-en-weer bewegende vingers helpen om de emotionele lading van die gebeurtenis te verzwakken of weg te halen.
Terwijl ik met deze blog in mijn hoofd bezig was, hoorde ik gisteren in de auto het nummer “I follow rivers” van Triggerfinger. De tekst van de song heeft niets met EMDR te maken en het gaat ook niet over vingers volgen maar over rivieren. Maar de combinatie van bandnaam en titel van de song vind ik in dit geval een leuke combinatie. Waarmee het toch weer gelukt is om dit blog af te ronden met een link naar muziek: Triggerfinger – I Follow Rivers – YouTube
Zoutelande, 2 juni 2021